Συστημική Ψυχοθεραπεία
Η συστημική ψυχοθεραπεία είναι η πρακτική εφαρμογή της θεωρίας των συστημάτων στον χώρο της ψυχικής υγείας. Η θεωρία των συστημάτων διατυπώθηκε το 1968 από τον βιολόγο Ludwig von Bertalanffy και μετατόπισε το ενδιαφέρον του επιστήμονα παρατηρητή από το άτομο στο σύστημα στο οποίο ανήκει. Ο Bertalanffy μελέτησε την εσωτερική οργάνωση και λειτουργία των συστημάτων, καθώς και την αλληλεπίδραση τους με το εξωτερικό περιβάλλον. Η θεωρία των συστημάτων υιοθετήθηκε κατευθείαν από την ψυχοθεραπεία. Η ψυχοθεραπεία έσπευσε να αναλύσει το άτομο ως μέλος των υποσυστημάτων στα οποία ανήκει όπως την οικογένειά του, το επαγγελματικό υποσύνολο, το κοινωνικό και το χρονολογικό-ιστορικό πλαίσιο αναφοράς του.
Η συστημική προσέγγιση ασχολήθηκε με την προσπάθεια ανάλυσης των δυσκολιών στο φυσικό τους περιβάλλον δηλαδή σε ένα πλαίσιο αλληλεξάρτησης μεταξύ των μελών μιας οικογένειας ή μιας ομάδας, του περιβάλλοντος που την περιβάλει και των συγκυριών που την σημαδεύουν.Η συστημική θεώρηση έφερε την επανάσταση στην οικογενειακή θεραπεία και στη θεραπεία ζεύγους και ανανέωσε την ατομική ψυχοθεραπεία. Σχολές σταθμοί στην ιστορία της συστημικής προσέγγισης υπήρξαν η στρατηγική σχολή, με δημοφιλέστερο εκπρόσωπο τον Jay Haley, η δομική σχολή με τον Salvador Minuchin, η σχολή του Μιλάνο με εκπρόσωπο τη Mara Selvini Pallazzoli και η διαγενεακή σχολή με τον Murray Bowen. Μια από τις πιο εμβληματικές φιγούρες της συστημικής θεραπείας είναι ο Mony Elkaim. Η συνεισφορά του επαναπροσδιόρισε την οικογενειακή θεραπεία και αμφισβήτησε ανοιχτά τον φαρμακευτικό προσανατολισμό της ψυχιατρικής επιστήμης.
Η συστημική προσέγγιση δίνει τη δυνατότητα στο άτομο, το ζευγάρι ή την οικογένεια να δουλέψει με όλα τα μέλη, παρόντα ή μη και τα στοιχεία των συστημάτων, ιστορικά γεγονότα ή κοινωνικές μεταβλητές στα οποία ανήκει και να εξελιχθεί. Η εξέλιξη είναι αρχικά μια αλλαγή στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς. Περαιτέρω είναι μια υπέρβαση στον τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας και θεώρησης του κόσμου γύρω μας. Η συστημική ψυχοθεραπεία έχει εκτοπίσει τις περισσότερες από τις παραδοσιακές ψυχοθεραπευτικές τεχνικές και πολλές φαρμακοθεραπείες.
Η σημαντικότερη εφαρμογή της συστημικής προσέγγισης αφορά στην οικογενειακή θεραπεία. Μέσα στο πλαίσιο της οικογενειακής θεραπείας εντάσσεται και η θεραπεία ζεύγους.